अफलाईन

अफलाईन
वेवी आई लभ यू ......................................... निशालाई असाध्यै मन पर्ने गीत हो यो । त्यसैले मोवाइलको रिङ्गटोन पनि यही राखेकी छिन् उनले । यति वेला रातको २ वजेको छ । नजिकै आफू सँगै राखेको मोबाइलमा यो गीतको पहिलो एक अन्तरा बज्दै बन्द हुँदै गर्दा त्यसको आवाज उनको कानमा पर कतैबाट आएको जस्तो गरी ठोकिन्छ तर निन्द्राले उनलाई यसरी आफ्नो आलिङ्गमा कसेकी छिनकी उनी त्यसबाट फर्किनै सकि राखेकी छैनन् । द...

नेपाली साहित्यमा डाडामा एक्लै उभिरहेका बूढो बरका रुख

नेपाली साहित्यमा डाडामा एक्लै उभिरहेका बूढो बरका रुख
मुन्धुमको मिठो हरफ जस्तो लाग्छ उनको कविता यात्रा र जीवन । यसो हेर्दा अक्करे भीरजस्तो यो यात्रामा यति लामो बाटो हिँडेर यहाँसम्म आइपुग्दा नेपाली कविताको क्षेत्रमा तीर्थस्थलझै श्रद्वालु बैरागी काईला नेपालमा मात्र नभएर संसारै भरिको नेपाली कविताका पाठकहरुमाझ एउटा ब्रान्डको रूपमा चिनिन्छ अर्थात् बैरागी काइँला । घर पुग्दा भने ज्यानलाई अलिक बिसन्चो भएको बताए मलाई देखेपछि । चाबहिलबाट जाँदा चक्रपथको सुकेधा...

साताको तीन कविता

साताको तीन कविता
नेपाली साहित्यको कविता बिधामा पचासको दशकदेखि हल्लादेखी पर रहेर चुपचाप लेखीरहने कवि भावना शर्मा हाल पत्रकारितामा पनि त्यतिकै सक्रिय हुनुहुन्छ शर्माको प्रकाशीत कृतिहरु ‘जुनको आतंक’ कविता संग्रह र स्वर्गीय रामराजाप्रसाद सिंहको आत्मबृतान्त ‘गणतन्त्रका प्रणेता’ पुस्तक रहेका छन् । संवेदनालाई शुक्ष्म रुपमा कवितामा उतार्नु उनको लेखनको बिशेषता हो प्रस्तुत छ साताको तीन कविता । "लेख्न बाँकी एउटा अध्याय" छ...

साताको तीन कविता

साताको तीन कविता
अढाई दशकभन्दा अघिदेखि कथा र कविताको क्षेत्रमा सक्रिय मणि लोहनी पेशाले टेलिभिजन पत्रकार हुन् । उनका कथा र कविताका गरी ६ कृति प्रकाशित छन् । गत वर्ष प्रकाशित उनको कविता संग्रह मृत्युको अघिल्तिर निकै चर्चित छ । मणि युवावर्ष मोति पुरस्कार , ससिद्धि राष्ट्रिय कलाश्री युवा पुरस्कार लगायत आधा दर्जन पुरस्कारबाट सम्मानित छन् । प्रेम, जीवन र मानिसका सम्वन्धहरुमा कलम चलाउने लोहनी पछिल्लो समय मृत्युपछिको महाश...

मर्न कसैलाई रहर हुँदैन

मर्न कसैलाई रहर हुँदैन
मानिसको जन्म हरेक अस्तित्वसँग गाँसिएको हुन्छ । तर मृत्यु अस्तित्वहीन अकाट्य दर्शन । मृत्युको भय साँच्चिकै भयानक हुन्छ । हरेक क्षण, हरेक पल मृत्युबोधले मानिसलाई तर्साइरहन्छ । मृत्युको मुखमा पुगिसक्दा पनि जीउनुका जीजिविषा जीवनमा झन् तीब्र हुन्छ । डा.कृष्णहरि बरालको शब्द नै काफि छन्, मृत्युको लयमा बग्न । मर्न कसैलाई रहर हुँदैन तर नमरेको प्रहर हुँदैन भागेर जाऊँ कुन ठाउँ जाऊँ मान्छे नमर्ने सहर हुँदैन ...

साहित्य र पत्रकारिता दुवैको मूलभूत कर्म भनेकै राजनीति गर्नु हो

साहित्य र पत्रकारिता दुवैको मूलभूत कर्म भनेकै राजनीति गर्नु हो
एक सशक्त समकालीन भारतीय–नेपाली कवि मनोज बोगटीका ‘विम्बगोष्ठी’, ‘घाउका रङहरू’, ‘पसिनाको छाला’, ‘गीतको रिस’, ‘आँखा बाहिर’ र ‘काफरे अमेरिका’ कविता संग्रहहरू र एउटा कथा संग्रह ‘लाइफ अ बटर बटरफ्राइ ’ प्रकाशित छन् । ० यो कोभिड महामारीले तपाईंको लेखनमा के कस्तो असर पारेको छ ? हालको विश्व परिस्थिति नै बदलिँदो छ । भारतमा पनि कोभिड–१९ चर्को प्रभाव छ । विभिन्न विरोध–प्रदर्शनहरू लगायत किसानहरूको आन्दोलन जारी...

मुन्धुमलाई संस्कारगत मान्यताभन्दा माथि उठाउनुपर्छ: थाङसाङ

मुन्धुमलाई संस्कारगत मान्यताभन्दा माथि उठाउनुपर्छ: थाङसाङ
यो समय साहित्यमा आइरहेको नश्लवादी चेतलाई गहिरोसँग अध्ययन, अनुसन्धान गरिरहेका कवि , समालोचक तथा रङ्गकर्मी बच्चु हिमांशुले मुन्धुम अध्येता तथा लेखक थाङसाङ लाओती ‘महामूर्ख’सँग गत बिहिबार प्रकाशित उनको किताब ‘मुन्धुम परम विज्ञान’माथि गरेको कुराकानी । प्रश्न: तपाईंको किताब 'मुन्धुम परम विज्ञान'मा तपाईंले मुन्धुम र विज्ञानबीच अन्तर्सम्बन्ध छ भनेर तर्क गर्नुभएको छ । किन तपाईंलाई यो विषयको उठान सा...

दुइटा लोकस्मृति

दुइटा लोकस्मृति
आर.बी. हिमाली १. झालर “मारी काइको छिन–छिन ऐइडीका टोल भदौ १५ गते लौडी पाइत साप्यो साङी पाइत साप्यो ऐइडी गादो पाड्यो मार्काइ घाँणो लायो” भदौ पन्ध्र गते नदीको खुट्टा भाँचिएर अब नउर्लने भएको थियो । बिस्तारै–बिस्तारै नदीको बहाव पनि घट्दै थियो । वनजंगल डाँडा काँडा सुख्खा हुन थाल्यो । शिकारीलाई शिकार खेल्ने सही समय आयो । शिकारी बिहानै नजिकैको वनमा गई रुइसको काँचो लौरौ काटेर आगोमा बेस...

खबर, कहर र जहर

खबर, कहर र जहर
–अभय श्रेष्ठ १ अँध्यारो सडकमा एउटी किशोरीलाई कारले ठक्कर दियो । किशोरी लर्बरिँदै उठी र सहयोगका लागि रुँदै ऊतिर गई । कारले किशोरीलाई फेरि जोडले ठक्कर दियो र टाप कस्यो । अगाडि हिँडिरहेको मानिस पूरै दृश्यको साक्षी थियो । उसले झोलाबाट क्यामेरा झिक्यो र सटासट दस, बाह्र सट फोटो खिच्यो, कागजमा केही टिप्यो र हिँड्यो । महानुभावहरू, म थिएँ लोपोन्मुख जङ्गली जनावरको श्रेणीमा पर्ने अनौठो पत्रकार जसलाई समयले स...

साताकाे तीन कविता – कवि कविता राई

साताकाे तीन कविता – कवि कविता राई
कविता कथा उपन्यास लेखनमा सकृय कवि कविता राईको हालसम्म ‘आमा र जून’ कविता संग्रह प्रकाशीत छ प्रस्तुत साताको तीन कविता नाति प्रत्येक तीन महिनामा वृद्ध–भत्ता थाप्छु म अनि छेवैमा बस्छ मेरो नाति खल्तीबाट झिक्छु र, दिन्छु हजारको नोट उसलाई थाहा छ मेरो छेउमा कति पटक आउनु पर्छ ऊ आइरहन्छ र म दिइरहन्छु हजारको नोट, अन्तिम पटकसम्म । सम्झन्छु आफूलाई ऊ बेला वेसाहा बोकेर खुवाउने बा थिए बाको आँखा छलेर पैसा दिने ...