क्रान्ति सुब्बा । हङकङ ।
फिलिपिन्सको सागरमा सिर्जना भएको डोक्सुरी नाम गरेको सुपर टाइफुन फिलिपिन्सको लुजोनदेखि पुर्व दिशामा रहेको समुद्रमा जुलाई २५ तारीख आइपुगेको थियो । यो टाइफुनको अन्तर्राष्ट्रिय नाम डोक्सुरी हो भने फिलिपिन्समा यसलाई एगाइ भनिएको छ। यो टाइफुन क्रमशः फिलिपिन्सबाट उत्तरपश्चिमतर्फ सर्दै दक्षिण चीन सागरको उत्तरपूर्वी भागमा प्रवेश गर्ने अनुमान गरिएको थियो । जुलाई २६ तारीख बुधबार यो आँधी हङकङदेखि ८०० किलोमिटर टाढा आइपुगेको थियो । टाइफुनको गति र अवस्थितिलाइ मध्य नजर गरि जुलाई २६ तारीख बुधबार बेलुकी ८ बजे हङकङको मौसम बिभागले स्टेन्डबाइ सिग्नल नम्बर १ जारी गरेको छ।
त्यसो त कार्यवाहक वरिष्ठ वैज्ञानिक अधिकारी (पूर्वानुमान अपरेशन युनिट) लाम होक-यिनले जुलाई २४ तारीख एक रेडियो कार्यक्रममा डोक्सुरी हङकङबाट १५०० किलोमिटर टाढा रुमल्ली रहेको जानकारी दिएका थिए र जुलाई २६ तारीख बुधबारसम्ममा हङकङदेखी ८०० किलोमिटर पर ताइवानको दक्षिण पट्टी आइपुग्ने अनुमान रहेको उनले बताएका थिए ।
मौसम विभागको पछिल्लो विवरणअनुसार २४ जुलाई बिहान १० बजे मनिलाबाट करिब ५९० किलोमिटर पूर्वमा डोक्सुरीको केन्द्रविन्दु रहेको थियो र लुजोनको पूर्वमा रहेको समुन्द्रपार गर्दै प्रतिघण्टा १५ किलोमिटरको गतिमा उत्तरपश्चिमतर्फ सर्ने र तीव्र गतिमा अघि बढ्ने अनुमान गरिएको थियो ।
जुलाई २४ तारीखसम्मको अधिकतम वायुको गति लगभग १२० किलोमिटर प्रतिघण्टा रहेकोे थियोे भने वायु झोक्काको गति १५५ किलोमिटर प्रतिघण्टा रहेको थियो । दोक्सुरी क्रमिक रुपमा बलियो हुँदै जाने र आगामी दिनमा २२० किलोमिटर प्रतिघण्टाको रफ्तारमा यसले हावाको बेग सिर्जना गर्ने र सुपर टाइफूनमा रुपान्तरण हुने अनुमान गरिएको छ ।
डोक्सुरीले सुपर टाइफूनको रूपमा आफ्नो हैसियत कायम राख्ने र बिहीबार र शुक्रबार (२७ र २८ जुलाई) पूर्वी गुआंग्डोङ र दक्षिणी फुजियानको तटीय क्षेत्रहरूतर्फ बिस्तारै सर्ने अपेक्षा गरिएको छ। हङकङ अब्जरभेटरीले डोक्सुरी र पर्ल नदीको मुखबीचको दूरीलाई ध्यानमा राखेर नवीनतम टाइफुन सिग्नल जारी गर्नेछ।
डोक्सुरीको बाहिरी वायुका कारण दक्षिणी चीनमा आगामी केही दिन धेरै तातो मौसम कायम रहने छ र उच्च तापक्रमका कारण वर्षा र हावाहुरीको सम्भावना रहेको छ । बिहीबारको उत्तरार्धमा अझै बढी वर्षा र शक्तिशाली हावाहुरी चल्ने छ।
शुक्रबार र शनिबार भारी वर्षाका साथ हावाहुरी चल्ने छ । मौसम परिवर्तन बारे सुसूचित रहन जनतालाई मौसम विभागले अनुरोध गरेको छ।
हङकङ अब्जरभेटरीले डोक्सुरीलाई सुपर टाइफूनको रूपमा अपग्रेड गरेको छ। र यसको हावाको केन्द्रिय गति अधिकतम २०५ किलोमिटर प्रतिघण्टा रहेको जनाएको छ । जुलाई २५ तारिख बिहान ८ बजेको अपडेट अनुसार यो आँधी हङकङबाट करिब १,२१० किलोमिटर दक्षिणपूर्वमा अवस्थित थियो र यो लुजोन पूर्वको समुद्र हुँदै करिब १५ किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा उत्तरपश्चिमतर्फ सर्ने अनुमान गरिएको छ ।
हङकङ अब्जरभेटरीको ट्रपिकल साइक्लोन ट्रयाक इन्फर्मेसनले सुपर टाइफून डोक्सुरीलाई २५ तारिखको बिहान करिब २ बजे सुपर टाइफूनमा अपग्रेड गरेको हो। र हावाको गति प्रति घन्टा अधिकतम २०५ किलोमीटरका साथ अझ शक्तिशाली हुँदै गइरहेको छ।
अब्जरभेटरीका अनुसार डोक्सुरी जुलाई २६ तारीख हङकङदेखि ८०० किलोमिटर टाढाको दुरीमा आइपुगेको छ। वायुको केन्द्रिय अधिकतम गति १८५ देखि १९५ किलोमिटर प्रतिघण्टाको हाराहारीमा रहेको छ । त्यसपछि यो शक्तिशाली आँधीमा परिणत हुनेछ र फुजियानको तटीय क्षेत्रमा अवतरण हुनु पुर्व ताइवानतर्फ जानेछ ।
अब्जर्भेटरीका वरिष्ठ वैज्ञानिक अधिकारी कोक मङ हिनले हालै बताए अनुसार हङकङमा अर्को हप्ता नम्बर ८ टाइफुन सिग्नल जारी गर्ने सम्भावना अहिले “५०-५०” रहेको छ। उनले हङकङको मौसम अर्को हप्ताको मंगलबार र बुधबार निश्चित रूपमा खराव हुने बताए । तर विभिन्न कम्प्युटर मोडेलहरूमा देखिएको असमानताका कारण यो आँधी हङकङको कति नजिक आइपुग्नेछ अझै अनिश्चित रहेको खुलासा उनले गरे । अब्जरभेटरीले न्यून चापीय प्रणालीको विकास र गतिलाई नजिकबाट नियाल्नेछ ।
डोक्सुरी नाम पश्चिमी प्रशान्त महासागरबाट उत्पन्न भएको तीनवटा ट्रपिकल साइक्लोन (उष्णकटिबंधीय चक्रवात) लाई जनाउन प्रयोग गरिएको अवस्था छ। यो नाम दक्षिण कोरियाले पेश गरेको हो र यसको अर्थ चील हो।
२७ जुलाई
पछिल्लो पूर्वानुमान अनुसार टाइफुन डोक्सुरी भोलि (२८ जुलाई) बिहान हङकङको सबैभन्दा नजिक अर्थात लगभग ४०० किलोमिटर पूर्वतिरको बाटो भएर गुज्रदैछ । त्यसकारण टाइफुन स्ट्यान्डबाई सिग्नल, नं. १ आज राती र भोलि बिहानसम्म जारी रहनेछ । हङकङमा यसको असर कम पर्ने भएकोले टाइफुन सिग्नल नम्बर बढाइने संभावना कम छ।